Grupa użytkowników FTdx 3000

  

Wykorzystanie RSP1A do oceny jakości widma nośnych bikonu i transceiverów.

 

      Po uruchomieniu bikonu SR2VMA (Malbork, JO94MA) w czerwcu ub. roku stwierdziłem, że od tego momentu bardzo trudny, wręcz niemożliwy stał się dla mnie odbiór słyszanego do tej pory na częstotliwości 144.412 MHz norweskiego bikonu zorzowego SK4MPI (loc. JP70NJ), który to bikon ze względu na dużą moc (1500 W) i system antenowy (4x6elY) był niekiedy u mnie słyszany z raportem 419-529.

     Postanowiłem sprawdzić widmo bikonu SR2VMA przy pomocy jedynego analizatora, jaki był mi dostępny, to znaczy odbiornika RSP1A. Przy tej okazji postanowiłem obejrzeć odebrane "z eteru" widma posiadanych trzech różnych transceiverów z pasma 2m (TR751A, IC275H i UV5-R) i porównać je z widmem sygnału bikonu nadawanego z Malborka. 

   Odbiornik RSP1A może być wykorzystywany jako zwykły odbiornik UKF na pasmo 2m, w związku z czym został podłączony do anteny kierunkowej  (13 B2 Cushcraft) ustawionej na najlepszy odbiór bikonu SR2VMA nadającego na częstotliwości 144.410 MHz. Moc bikonu nie jest duża, wynosi 4W, polaryzacja pozioma, niemniej zajmowane przez bikon pasmo wydawało się podejrzanie szerokie.

    O ile odbiór i rejestracja widma bikonu nie sprawia żadnego problemu, o tyle trzeba bardzo uważać, aby podczas nadawania nośnej z posiadanych transceiverów nie przekroczyć dopuszczalnego poziomu napięcia wejściowego na gnieździe antenowym SDR-a. Korzystnie jest najpierw ustalić odpowiedni poziom sygnału odbieranego z bikonu, a dopiero później na krótki moment włączać nadajniki pracujące na sztucznych obciążeniach z maksymalnie zredukowaną mocą, odpowiednio do potrzeby redukując wzmocnienie wzmacniacza wejściowego odbiornika RSP1A. Chodzi o to, aby sygnały wejściowe nośnych podlegających ocenie, a pochodzące z różnych źródeł, w tym lokalnych, miały zbliżone do siebie poziomy.

       Wykonane próby potwierdziły zastrzeżenia co do jakości nadawanego przez bikon sygnału.
Popatrzmy na pierwsze zdjęcie: Pierwszy z lewej prążek należy do SR2VMA, to nośna bikonu 2m w Malborku. Nadawana nośna jest wzmocnionym produktem cyfrowej syntezy, jej produkty przechodzą przez cały tor nadawczy, w efekcie czego słabo odfiltrowany sygnał, znacznie wzmocniony idzie do anteny. Dla mnie skutkuje to na przykład tym, że jak już wcześniej wspomniałem, o odbiorze słabiutkich sygnałów zorzowego bikonu nadającego z Norwegii na 144.412 MHz musiałem zapomnieć, hi. No, a koledzy w Malborku tym bardziej.
       Dalej na zdjęciu jest nośna mojego Kenwooda TR751A, potem też mój IC275 i na końcu nośna z Baofenga UV5R. Z Baofenga (ręczny radiotelefon) nośna wysyłana jest po naciśnięciu PTT oczywiście bez modulacji (uwaga, w pomieszczeniu musi panować zupełna cisza).
      Widok widma jest łatwy do interpretacji.  Bikon nadaje nośną bardzo szeroką u podstawy, w dodatku złożoną z wielu prążków, Baofengwąsko, ale też zawierającą prążki, chociaż jest ich dużo mniej, no a TR751Amimo, że brak na wykresie widma  nieodfiltrowanych prążków syntezy - niestety, one są, i uwidaczniają się po filtracji jako spore szumy fazowe, większe niż w transceiverze  IC275. Najlepszą, wąską  nośną ma IC275.

       Na podstawie drugiego zdjęcia (bez wodospadu) przy większej wprawie, korzystając z dosyć dokładnych wskazań poziomu sygnału na osi rzędnych i odnosząc je do odczytanych na osi częstotliwości pól zajmowanych przez podstawę nośnej (m.in. efekt jitteru) możnaby próbować określić wartości liczbowe "pasożytów" dla poszczególnych urządzeń nadawczych.
       Nie przeceniając możliwości pomiarowych odbiornika, można stwierdzić bez żadnych wątpliwości, że obraz na monitorze pozwala na łatwą ocenę badanego sygnału, w tym wypadku nośnej, w kategoriach zła- lepszadobra.

     samą metodą, odbierając sygnał z anteny (czyli z eteru)  można ocenić np. przy pomocy próby dwutonowej jakość modulacji naszego (lub niedalekiego) nadajnika, charakterystykę modulacji i wiele innychprzydatny jest do tego analizator akustyczny w jednym z okien programu SDRuno.
       Na tym przykładzie widać, że innych niż panadapterowe zastosowań RSP1A jest wiele; wydaje się, że ogranicza je tylko wyobraźnia użytkownika.
      Uwaga: Wszystkie porównywane sygnały powinny mieć na wejściu odbiornika SDR mniej więcej ten sam poziom, prążki należy dobrać o mniej więcej jednakowej wysokości.
     RSP1A nie jest przyrządem pomiarowym, ale w efekcie jego zastosowania sporo da się powiedzieć o jakości naszej emisji, o stanie naszego urządzenia. Nie mieliśmy do tej pory podobnie łatwego w zastosowaniu, i co niemniej ważne – taniego narzędzia.

 

/sq2eeq, styczeń 2020/

/sq2eeq, styczeń 2020/

 

 
 

A B C PANADAPTER PROGRAMY SP2PBY

©SP2DDX